7 เคล็ดลับเลี่ยงกับดัก
เปิดร้านยังไงก็รอด

เจ้าของร้านมือใหม่มักจะวางแผนงบประมาณแค่ค่าใช้จ่ายหลัก ๆ เช่น ค่าเช่าที่ ค่าตกแต่งร้าน หรือค่าสินค้าสต็อก แต่ มองข้าม “ค่าใช้จ่ายแฝง” อีกหลายอย่างที่ตามมาภายหลังและมีมูลค่าสูงจนน่าตกใจ เมื่อต้องจ่ายจริง ตัวอย่างแรก ๆ คือ ค่ามัดจำและค่าใช้จ่ายตอนเช่าพื้นที่ ที่หลายคนไม่ได้เผื่อไว้ล่วงหน้า ปกติการเช่าพื้นที่เปิดร้านจะต้องมีค่ามัดจำซึ่งอาจสูงถึงประมาณ 3 เดือนของค่าเช่าสำหรับพื้นที่นอกห้าง และสูงถึง 6 เดือนสำหรับพื้นที่ในห้างสรรพสินค้า นอกจากนี้ยังมีการเก็บค่าเช่าล่วงหน้า 1 เดือน รวมถึงค่าประกันภัยและค่าธรรมเนียมอื่น ๆ ด้วย รวมแล้วผู้เช่าต้องเตรียมเงินก้อนนี้ไม่น้อยกว่า 4–7 เดือนของค่าเช่า เลยทีเดียว ซึ่งเงินก้อนใหญ่ขนาดนี้ถ้าไม่ได้วางแผนไว้ตั้งแต่ต้นอาจกระทบสภาพคล่องอย่างแรงในช่วงเปิดร้านใหม่ นอกจากนี้ ค่าก่อสร้างตกแต่งมักจะบานปลายเกินงบ เกือบทุกร้าน ผู้เชี่ยวชาญแนะนำให้เผื่อเงินเผื่อเหตุไม่คาดฝันไว้อย่างน้อย 10–15% ของงบก่อสร้างที่คำนวณไว้ เพราะแทบไม่มีโปรเจคไหนที่จบตามงบประมาณเดิมเป๊ะ ๆ (เช่น หน้างานอาจมีปัญหาที่ต้องแก้ไขเพิ่ม, เจ้าของต้องการปรับแบบเพิ่มระหว่างทำ, ฯลฯ) หากไม่เผื่องบส่วนนี้ไว้ เจ้าของร้านอาจต้องควักเงินเพิ่มแบบไม่ทันตั้งตัว

อีกค่าใช้จ่ายแฝงก้อนโตที่หลายคนมักนึกไม่ถึงคือ ค่าอุปกรณ์และเครื่องมือเครื่องใช้ต่าง ๆ ที่จำเป็นต่อการเปิดร้านจริง ๆ ยกตัวอย่างในธุรกิจร้านอาหาร มือใหม่หลายคนตั้งงบซื้ออุปกรณ์ครัวไว้น้อยเกินไป พอเอาเข้าจริงต้องซื้ออุปกรณ์เพิ่มอีกหลายรายการ บางชิ้นราคาสูงกว่าที่คิดไว้มาก ผู้เชี่ยวชาญด้านนี้บอกว่าค่าอุปกรณ์ครัวบางอย่างอาจสูงจน “ทำให้คุณหงายหลังได้เลย” หากไม่เคยมีประสบการณ์มาก่อน นั่นคืออาจแพงจนช็อกเพราะแต่ละยี่ห้อหรือสเปกมีราคาแตกต่างกันหลายเท่าตัว เจ้าของร้านใหม่จึงควรปรึกษาผู้มีประสบการณ์เพื่อประเมินค่าใช้จ่ายส่วนนี้ให้ครบถ้วนสมจริงที่สุด ก่อนที่จะเจอค่าใช้จ่ายเกินงบมาทำให้เงินทุนร่อยหรอในภายหลัง

ค่าใช้จ่ายแฝงไม่ได้มีเฉพาะช่วงเริ่มต้นเท่านั้น หลังเปิดร้านไปแล้วก็ยังมีรายจ่ายจิปาถะอีกมากมายที่หลายคนมองข้าม เช่น ค่าน้ำ-ค่าไฟที่บางฤดูกาลอาจพุ่งสูง, ค่าบำรุงรักษาอุปกรณ์และซ่อมแซมสิ่งของที่เสียหาย, ค่าวัสดุสิ้นเปลืองในสำนักงานหรือร้าน (กระดาษ, หมึกพิมพ์, อุปกรณ์ทำความสะอาด), ค่าเดินทางและค่าน้ำมันในการไปติดต่อซื้อของ หรือแม้แต่ต้นทุนจากสินค้าที่เสียหาย/หมดอายุจนต้องทิ้ง เป็นต้น ค่าใช้จ่ายเหล่านี้อาจดูไม่มากเมื่อแยกเป็นรายการย่อย แต่พอสะสมรวมกันตลอดทั้งปี ก็เป็นเงินจำนวนไม่น้อยและบั่นทอนกำไรของร้านไปแบบไม่รู้ตัว ผู้เชี่ยวชาญด้านบัญชีเตือนว่าค่าใช้จ่ายบริหารจัดการยิบย่อยเหล่านี้เมื่อรวมรายปีแล้วสามารถกระทบกำไรธุรกิจได้มากอย่างคาดไม่ถึง นอกจากนี้ ค่าสินค้าที่เสียหายหรือเสื่อมสภาพ ก็เป็นอีกตัวอย่างหนึ่งของต้นทุนแฝงที่เจ้าของกิจการหลายรายมักลืมนับรวม โดยค่าใช้จ่ายส่วนนี้เกิดได้หลายกรณี เช่น สินค้าแตกหักระหว่างขนส่ง เสียหายระหว่างวางขายหน้าร้าน หรือสินค้าหมดอายุค้างสต็อก วิธีป้องกันที่ดีที่สุดคือต้องประมาณการอัตราสินค้าเสียหายไว้ล่วงหน้า และบวกต้นทุนส่วนนี้เข้าไปในการตั้งราคาสินค้าด้วย ไม่เช่นนั้นแล้วเมื่อความเสียหายเกิดขึ้นจริง จะกลายเป็นภาระค่าใช้จ่ายก้อนใหญ่ที่ฉุดกำไรให้หายไปอย่างน่าเสียดาย